Tóm lược Lịch sử Đảng bộ Khối

Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh là cấp ủy trực thuộc Tỉnh ủy Bình Định và là cấp trên trực tiếp của các tổ chức cơ sở Đảng trong khối thực hiện nhiệm vụ theo Quy định số 293 – QĐ/TW ngày 23/3/2010 của Ban Bí thư.

I. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH ĐẢNG BỘ KHỐI

          Trước năm 1960, Văn phòng Tỉnh ủy là cơ quan duy nhất làm nhiệm vụ tổng hợp trực tiếp phục vụ sự lãnh đạo của Tỉnh ủy trên các mặt thông tin tổng hợp, tổ chức, tuyên huấn, giao thông liên lạc, bảo vệ. Sau Đại hội Đảng bộ tỉnh Bình Định lần thứ V,các Ban chuyên môn trực thuộc Tỉnh ủy lần lượt hình thành như: Ban Tổ chức, Ban Tuyên huấn, Ban Quân sự, Ban đấu tranh chính trị và binh vận, Ban Kinh tài, Ban Giao mưu, Ban Quân dân y…, từng bước xây dựng chi bộ cơ quan trực thuộc Tỉnh ủy.

          Khoảng cuối năm 1960, Đảng bộ Kinh Tài được thành lập gồm các chi bộ cơ sở Ban Kinh tài, Ban Giao bưu, Ban Quân dân y do đồng chí Huỳnh Trịnh, Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, kiêm Bí thư Đảng ủy Kinh Tài.

          Sau ngày Mặt trận dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam ra đời (20/12/1960), tháng 02/1961 Tỉnh ủy chỉ đạo thành lập Ủy ban lâm thời Mặt trận dân tộc giải phóng tỉnh, sau đó lần lượt thành lập Ban Dân vận, Ban Thanh vận và các đoàn thể cách mạng của quần chúng như Hội Phụ nữ giải phóng, Hội Thanh niên giải phóng, Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng, Hội Nông dân giải phóng. Đến tháng 3/1963 hệ thống tổ chức đảng trong các cơ quan đảng và các đoàn thể cấp tỉnh được xây dựng tương đối hoàn chỉnh.

          Tháng 4/1964, Thường vụ Tỉnh ủy quyết định thành lập Đảng bộ khối cơ quan Dân-Đảng (Đảng bộ Điện Biên) trực thuộc Tỉnh ủy, bao gồm các đảng bộ, chi bộ cơ sở thuộc các cơ quan Dân vận, Mặt trận, các đoàn thể quần chúng, các ban xây dựng Đảng, Đấu tranh chính trị, Binh vận, An ninh. Thường vụ Tỉnh ủy điều động đồng chí Trần Minh (tức Trần Vui), Bí thư Đảng ủy Dân y làm ủy viên Ban Tổ chức Tỉnh ủy-Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Điện Biên.

          Nhằm bảo đảm và tăng cường sự chỉ đạo tập trung thống nhất của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đối với các đảng bộ, chi bộ khối cơ quan tỉnh, tháng 3/1969 Ban Thường vụ Tỉnh ủy quyết định hợp nhất Đảng bộ Kinh Tài và Đảng bộ Điện Biên thành Đảng bộ Dân – Chính - Đảng tỉnh Bình Định trực thuộc Tỉnh ủy, chỉ định Đảng ủy lâm thời 9 ủy viên, phân công đồng chí Trương Thanh Bình, Tỉnh ủy viên, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy làm Bí thư, đồng chí Song Thanh làm Phó Bí thư thường trực cùng một số ủy viên chuyên trách, cán bộ nghiên cứu và nhân viên phục vụ.

          Thực hiện Nghị quyết số 2­45-NQ/TW ngày 20/9/1975 của Bộ Chính trị về việc bỏ cấp khu, hợp nhất tỉnh, ngày 28/10/1975, Ban đại diện Chính phủ cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam tại Trung Trung bộ ra Quyết định số 147-QĐ hợp nhất tỉnh Bình Định và tỉnh Quảng Ngãi thành tỉnh Nghĩa Bình. Đảng bộ Dân-Chính-Đảng của 2 tỉnh sáp nhập thành Đảng bộ Dân-Chính-Đảng tỉnh Nghĩa Bình trực thuộc Tỉnh ủy, có 106 đảng bộ và chi bộ cơ sở, với 2.512 đảng viên. Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời do Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghĩa Bình chỉ định, đồng chí Đinh Bá Lộc, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Nghĩa Bình làm Bí thư.

          Ngày 23/8/1977, Thường vụ Tỉnh ủy ra quyết định số 548-QĐ/TU bổ sung đồng chí Đinh Tân, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Định, Trưởng ban Tổ chức Tỉnh ủy Nghĩa Bình vào Ban Chấp hành Đảng bộ Dân-Chính-Đảng, trực tiếp làm Bí thư Đảng ủy thay đồng chí Đinh Bá Lộc chuyển công tác khác.

          Để công tác quản lý cán bộ, đảng viên sát với địa phương nơi cán bộ, đảng viên sinh hoạt và công tác, giúp điah phương tăng cường công tác xây dựng Đảng, thực hiện chủ trương, chính sách, pháp luật của nhà nước, đồng thời giảm đầu mối trực thuộc Tỉnh ủy, ngày 26/10/1978 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghĩa Bình ra Quyết định số  23 – QĐ/TU giải thể Đảng ủy Dân-Chính-Đảng tỉnh, chuyển tổ chức cơ sở đảng các cơ quan tỉnh trực thuộc Thị ủy Quy Nhơn.

          Thực hiện chủ trương của Ban Bí thư Trung ương Đảng, ngày 11/12/1983  Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghĩa Bình quyết định tách các tổ chức đảng trong các cơ quan cấp tỉnh từ đảng bộ Quy Nhơn thành lập 4 đảng bộ Khối cơ quan trực thuộc Tỉnh ủy: Đảng bộ Khối cơ quan Dân-Chính-Đảng, Đảng bộ Tuyên-Văn-Giáo, Đảng bộ Khối Công-Nông-Lâm-Ngư nghiệp, Đảng bộ Khối Phân phối lưu thông.

          Ngày 14/6/1986 Ban Thường vụ Tỉnh ủy Nghĩa Bình ra Quyết định thành lập Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh trên cơ sở sát nhập đảng bộ 4 khối và chỉ định Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời gồm 19 Ủy viên, đồng chí Nguyễn Duy Quý, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Ban Dân vận Tỉnh ủy được chỉ định giữ chức Bí thư, đồng chí Đoàn Tiên giữ chức Phó Bí thư trực Đảng ủy.

          Thể theo nguyện vọng chính đáng của cán bộ và nhân dân tỉnh Nghĩa Bình ngày 04/3/1989, Bộ Chính trị ra Quyết định số 83-QĐ/TW chia tỉnh Nghĩa Bình thành 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định. Thực hiện Quyết định số 83-QĐ/TW về việc chia tỉnh, các cơ quan Đảng, chính quyền, các sở, ban, ngành cấp tỉnh cũng chia tách. Ngày 22/6/1989, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Định ra Quyết định số 01-QĐ/TU chỉ định Ban Chấp hành Đảng bộ Dân-Chính-Đảng lâm thời gồm 19 đồng chí, đồng chí Nguyễn Duy Quý tiếp tục làm Bí thư, các đồng chí Phạm Trúc Bạch, Nguyễn Viết Du làm Phó Bí thư.

          Để thống nhất tên gọi trong toàn quốc, thực hiện Quy định số 293 – QĐ/TW ngày 23 tháng 3 năm 2010 của Ban Bí thư, tháng 6/2010 Đảng ủy Dân-Chính-Đảng tỉnh được đổi tên thành Đảng ủy Khối các cơ quan cho đến ngày nay.

II. ĐẢNG BỘ KHỐI QUA CÁC KỲ ĐẠI HỘI

          Đảng bộ Khối từ ngày thành lập đến nay đã trải qua 12 kỳ đại hội:

          1. Đại hội lần thứ I: Tháng 7/1967, Đại hội đại biểu lần thứ I Đảng bộ Điện biên được tổ chức tại căn cứ Vĩnh Thạnh, đại hội bầu 15 Ủy viên Ban Chấp hành, đồng chí Huỳnh Minh (Chung), Tỉnh ủy viên, Phó Ban Tổ chức Tỉnh ủy kiêm Bí thư Đảng ủy, đồng chí Trần Sậu (Song Thanh), ủy viên Ban An ninh làm Phó Bí thư, đồng chí Nguyễn Phương, ủy viên Ban Tổ chức Tỉnh ủy làm Ủy viên thường trực Đảng ủy.

          2. Đại hội lần thứ II: được tiến hành vào đầu tháng 10/1968 tại căn cứ Vĩnh Thạnh, đại hội bầu Ban Chấp hành gồm 15 ủy viên, đồng chí Trương Thanh Bình, Phó trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy kiêm Bí thư, đồng chí Trần Sậu (Song Thanh), Phó Bí thư Đảng ủy Thường trực.

          3. Đại hội lần thứ III: Ngày 15/5/1969, Đảng bộ Dân-Chính-Đảng chính thức tiến hành Đại hội đại biểu tại căn cứ Vĩnh Thạnh. Có thể coi kỳ Đại hội này là Đại hội lần thứ III tiếp theo 2 kỳ Đại hội Đảng bộ Điện Biên vào tháng 7/1967 và tháng 10/1968. Đại hội bầu ra 15 ủy viên Ban Chấp hành, đồng chí Song Thanh, Tỉnh ủy viên giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy.

          4. Đại hội lần thứ IV: được tiến hành vào ngày 10/5/1971 tại căn cứ Vĩnh Thạnh, lấy mật danh là Đảng bộ Quang Trung. Đại hội bầu ra 22 ủy viên Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy có 7 đồng chí, đồng chí Lê Đình Bản (Chánh), Tỉnh ủy viên, Trưởng Ban Thương binh làm Bí thư, đồng chí Nguyễn Xuân Phương (Nhạn), Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận tỉnh làm Phó Bí thư thường trực, đồng chí Trần Kim Anh, Phó Ban Giao bưu làm Phó Bí thư. Toàn Đảng bộ có 605 đảng viên.

          5. Đại hội lần thứ V: diễn ra từngày 21 đến 23/5/1973, tại căn cứ Cát Sơn, huyện Phù Cát, tham dự Đại hội có 51 đại biểu chính thức và 14 đại biểu mời. Đại hội bầu 25 Ủy viên Ban Chấp hành, đồng chí Lê Đình Bản tiếp tục được bầu giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy.

Toàn Đảng bộ có 15 đảng bộ cơ sở và 4 chi bộ cơ sở trực thuộc. Có 101 chi bộ trực thuộc tổ chức cơ sở đảng, trong đó có 38 chi bộ cơ quan, 03 chi bộ thanh niên xung phong, 5 chi bộ trạm đường dây giao liên, 3 chi bộ an ninh vũ trang, 4 chi bộ thương nghiệp mậu dịch, 2 chi bộ học viên bổ túc văn hoá, 9 chi bộ nhà trường, 37 chi bộ các loại khác.

          6. Đại hội lần thứ VI: Ngày 27/9/1986, lần đầu tiên sau khi sáp nhập, Đảng bộ Dân – Chính – Đảng tỉnh Nghĩa Bình tổ chức tại thành phố Quy Nhơn. Đại hội bầu ra 31 uỷ viên Ban Chấp hành. Đồng chí Nguyễn Duy Quý, uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ tiếp tục được bầu giữ chức vụ Bí thư Đảng uỷ.

          7. Đại hội lần thứ VII: từ ngày 29 đến 30/6/1990, Đại hội đại biểu Đảng bộ Dân Chính Đảng tỉnh Bình Định lần thứ VII được tổ chức tại thành phố Quy Nhơn. Đại hội Bầu 17 uỷ viên Ban Chấp hành, đồng chí Trần Thiện Đức, Phó Ban Nội chính Tỉnh uỷ giữ chức vụ Bí thư Đảng uỷ (kiêm chức), đ/c Nguyễn Bá Lâm giữ chức vụ Phó Bí thư thường trực Đảng uỷ.

          8. Đại hội lần thứ VIII: Chấp hành Chỉ thị 59-CT/TW ngày 22/5/1990 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và các chỉ thị, hướng dẫn của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Bình Định, Đại hội Đại biểu lần thứ VIII (vòng 1) Đảng bộ Dân Chính Đảng tiến hành từ ngày 01 – 03/4/1991. Dự đại hội có 208 đại biểu đại diện gần 1900 đảng viên được bầu từ 67 tổ chức cơ sở đảng. Từ ngày 10 – 13/2/1992, Đại hội vòng 2 Đảng bộ Dân Chính Đảng được tổ chức tại Trường Đảng tỉnh Bình Định. Đại hội bầu Ban Chấp hành Đảng bộ gồm 17 đồng chí, Ban Thường vụ Đảng uỷ gồm 5 đồng chí. Bầu đồng chí Nguyễn Kim Thanh được bầu giữ chức Bí thư, đồng chí Huỳnh Đức Trị giữ chức Uỷ viên Ban thường vụ Thường trực Đảng uỷ.

          9. Đại hội lần thứ IX (nhiệm kỳ 1996 – 2000): Được tiến hành từ ngày 22 – 23/4/1996, có 206 đại biểu chính thức đại diện cho 1523 đảng viên của 69 tổ chức cơ sở đảng trong toàn đảng bộ. Đại hội bầu Ban Chấp hành Đảng bộ gồm 20 đồng chí, Ban Thường vụ 6 đồng chí, đồng chí Huỳnh Đức Trị được bầu giữ chức vụ Phó Bí thư thường trực Đảng ủy, đồng chí Dương Xuân Trành Uỷ viên Thường vụ chuyên trách Đảng ủy. Đến tháng 4/1998 Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ Dân Chính Đảng bầu đồng chí Huỳnh Đức Trị giữ chức vụ Bí thư, đồng chí Dương Xuân Trành Phó Bí thư chuyên trách.

          10. Đại hội lần thứ X (nhiệm kỳ 2000 – 2005): Trong hai ngày 7 – 8/12/2000 Đại hội đại biểu Đảng bộ Dân Chính Đảng lần thứ 10 được tổ chức tại thành phố Quy Nhơn, dự Đại hội có 149 đại biểu chính thức đại diện cho 1770 đảng viên từ 64 tổ chức cơ sở đảng trong đảng bộ. Đại hội bầu Ban Chấp hành Đảng bộ gồm 19 đồng chí, Ban thường vụ 5 đồng chí. Đồng chí Huỳnh Đức Trị được bầu giữ chức vụ Bí thư, đồng chí Dương Xuân Trành giữ chức Phó Bí thư thường trực.

          11. Đại hội lần thứ XI (nhiệm kỳ 2005 – 2010): vào tháng 10/2005 , đại hội bầu 21 uỷ viên chấp hành. Đồng chí Huỳnh Đức Trị tiếp tục được bầu giữ chức vụ Bí thư Đảng uỷ.

          12. Đại hội lần thứ XII (nhiệm kỳ 2010 – 2015): vào tháng 8/2010, đại hội bầu 29 Ủy viên Ban Chấp hành. Đồng chí Phạm Vĩnh Thái, Tỉnh ủy viên được bầu giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy, đồng chí Đặng Hoài Tân và đồng chí Lê Bình Thanh được bầu giữ chức Phó Bí thư Đảng ủy. Đến tháng 9 năm 2010, đồng chí Phạm Vĩnh Thái được Tỉnh ủy điều động nhận công tác khác, đồng chí Nguyễn Bá Trà, Tỉnh ủy viên, Phó ban Thường trực Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối được Tỉnh ủy chỉ định  vào Ban Thường vụ và giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy khối cho đến nay.

          13. Đại hội lần thứ XIII (nhiệm kỳ 2015 – 2020): Tiến hành từ ngày 19 – 20 – 21 tháng 8 năm 2015, với chủ đề: "Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh; đẩy mạnh toàn diện công tác xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh"; theo phương châm: "Đoàn kết - Dân chủ - Đổi mới". Dự Đại hội có 294 đại biểu chính thức, đại diện cho 4.143 đảng viên của 75 tổ chức cơ sở đảng. Đại hội đã bầu 25 đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối.  Đồng chí Nguyễn Bá Trà, Tỉnh ủy viên được bầu lại chức vụ Bí thư Đảng ủy Khối; đồng chí Lê Bình Thanh được bầu lại chức vụ Phó Bí thư Đảng ủy; đồng chí Nguyễn Hữu Lộc được bầu mới chức vụ Phó Bí thư Đảng ủy; đồng chí Bùi Quang Nhựt, Ủy viên Ban Thường vụ được bầu mới chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra; đồng chí Đoàn Văn Nhơn, Ủy viên Ban Chấp hành được phân công Chánh Văn phòng Đảng ủy Khối./.

          14. Đại hội lần thứ XIV (nhiệm kỳ 2020 - 2025): Tiến hành từ ngày 11 - 12 tháng 8 năm 2020, dự Đại hội có 280 đại biểu chính thức, đại diện cho 5.008 đảng viên của 76 tổ chức cơ sở đảng. Với chủ đề: “Nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng; tăng cường đoàn kết, phát huy dân chủ, giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương; phấn đấu xây dựng Đảng bộ Khối trong sạch, vững mạnh toàn diện”; theo phương châm: “Đoàn kết - Dân chủ -  Kỷ cương - Đổi mới”; Đại hội đã thông qua 3 nhiệm vụ trọng tâm “(1) Nâng cao trách nhiệm nêu gương của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy và lãnh đạo cơ quan, đơn vị trong Khối góp phần tăng cường niềm tin của quần chúng, Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. (2) Nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng. (3) Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát góp phần giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương trong Đảng bộ”. Đại hội đã bầu 25 đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối; Ban Thường vụ có 7 đồng chí (01 đồng chí kiêm chức). Đồng chí Nguyễn Đặng Thị Thu Hòa được bầu giữ chức vụ Bí thư Đảng ủy Khối (tái cử); đồng chí Nguyễn Hữu Lộc được bầu chức vụ Phó Bí thư Đảng ủy Khối (tái cử); đồng chí Bùi Quang Nhựt được bầu chức vụ Phó Bí thư Đảng ủy Khối. Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối có 6 đồng chí (khuyết 01 đồng chí), đồng chí Đoàn Văn Nhơn được bầu giữ chức vụ Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối khóa XIV.